زبان شیاردار و درمان آن

زبان افراد سالم در حالت معمولی صاف بوده و شیارهای قابل توجهی ندارد. اما در برخی از افراد زبان دارای شیارهای بزرگی است که مانند ترک دیده می‌شود. این شیارها ممکن است یک یا چند عدد باشد و معمولاُ در قسمت بالای زبان ایجاد می‌شود. زبان شیاردار ممکن است بدون علت به وجود بیاید اما در برخی موارد ممکن است علت زمینه‌ای نیز عامل به وجود آمدن آن باشد. در ادامه‌ی این مقاله به توضیحات بیشتری پیرامون زبان شیاردار می‌پردازیم.

شیوع بیماری زبان شیاردار

زبان شیاردار یک بیماری تقریباُ رایج است. حدود 5 درصد از افراد در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند اما میزان ابتلا در کشورهای مختلف و در قسمت‌های مختلف جهان متفاوت است.

شیوع بیماری در افراد مسن بیشتر است. همچنین آقایان بیشتر از خانم‌ها ممکن است به زبان شیاردار مبتلا شوند.

علائم زبان شیاردار

در اغلب موارد این بیماری هیچ گونه عارضه و یا علامتی ایجاد نمی‌کند و افراد فقط در طی معاینات دندانپزشکی به صورت تصادفی ممکن است به بیماری خود پی ببرند.

در صورتی که پس از غذا خوردن دچار درد در زبان شدید و یا خطوط عمیق در زبان خود مشاهده کردید جهت معاینه باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه نمائید.

زبان شیاردار چه مشکلاتی را برای افراد ایجاد می کند؟

زبان شیاردار یک بیماری مسری نیست و در اغلب موارد منجر به بروز درد و ناراحتی برای بیماران نمی‌شود. در برخی موارد و در صورتی که غذا بین شیارها گیر کند ممکن است منجر به درد و ناراحتی برای بیمار شود.

شیار معمولاُ در وسط زبان ایجاد می‌شود و عمق آن ممکن است کم و یا زیاد باشد. در برخی موارد این شیارها به حدی عمیق هستند که به نظر می‌رسد زبان را به بخش‌های مجزا تقسیم کرده‌اند.

مشکلاتی که بیماران با آن درگیر هستند عبارت است از:

• درد در زبان به دلیل گیر کردن غذا در شیارها (در مواردی که عمق شیارها زیاد باشد.)
• عفونت‌های باکتریایی و قارچی
• پوسیدگی دندان
• بوی بد دهان

علت ایجاد زبان شیاردار

در حال حاضر پزشکان به طور دقیق نمی‌دانند که چه عامل و یا عواملی باعث ایجاد زبان شیاردار می‌شود با این وجود به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی در این بیماری دخیل باشند.

نتایج یک مطالعه که به بررسی شیوع این بیماری در افریقای جنوبی و اسرائيل پرداخته است و نشان می‌دهد که در افریقا تنها 0.6 درصد از جمعیت به این بیماری مبتلا بودند در حالی که این میزان در اسرائيل به 30.6 درصد می رسید. محققان در مقاله‌ای که از نتایج این تحقیق به چاپ رساندند به این نتیجه رسیدند که به احتمال زیاد عوامل ژنتیکی در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.

سایر عواملی که احتمال ابتلا به زبان شیاردار را افزایش می‌دهد عبارتند از:

✅ گلوسیت مهاجر خوش خیم که به زبان جغرافیایی نیز معروف است.

✅ گرانولوماتوز دهانی- صورتی

✅ سندرم داون

✅ پسوریازیس پوسچولار

✅ سندرم ملکرسون- روزنتال

در برخی موارد سوء تغذیه نیز می‌تواند منجر به ایجاد شکاف در دهان شود اما این عامل نسبت به سایر عواملی که ذکر کردیم از اهمیت کمتری برخوردار است.

درمان زبان شیاردار

این بیماری در اغلب موارد احتیاج به هیچ گونه درمانی ندارد. برخی از بیماران هیچ گونه عارضه و دردی را حس نمی‌کنند و این بیماری معمولاُ طی معاینات دندانپزشکی کشف می‌شود.

در افرادی که عمق شیارها زیاد است ممکن است غذا در این شیارها گیر کند و منجر به ایجاد درد و تحریک زبان شود، علاوه بر این، تجمع غذا در شیارها می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها شود و نتیجه‌ی آن بوی بد دهان و پوسیدگی‌ دندان‌ها است.

در موارد شدیدتر ممکن است شیارها با قارج کاندیدا آلبیکنس آلوده شوند و مشکلاتی را برای بیماران ایجاد نمایند. در این صورت نیاز به دریافت داروهای ضد قارچ موضعی است.

بهترین روش درمان این عارضه این است که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود تا از ایجاد هرگونه عفونت پیشگیری شود. مسواک زدن دندان‌ها و روی زبان حداقل دو مرتبه در روز باید انجام شود و به صورت منظم جهت معاینات دندانپزشکی مراجعه نمائید. علاوه بر مسواک‌های معمولی ابزار مخصوصی در داروخانه‌ها موجود هستند که به طور ویژه برای پاکسازی زبان طراحی شده‌اند. با راهنمایی دندانپزشک خود می‌توانید یکی از این وسیله‌ها را تهیه نمائید.

به طور کلی درمان خاصی برای زبان شیاردار لازم نیست و در صورتی که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود هیچ گونه عارضه‌ای برای بیمارن ایجاد نخواهد شد.

در نهایت بدانید که…

بیماری زبان شیاردار با ایجاد شیارهای کم عمق و یا عمیق روی زبان همراه است. زبان شیاردار یک بیماری جدی نیست و تنها در مواردی که عمق شیارها زیاد باشد ممکن است موجب بوی بد دهان، درد و ناراحتی جزئی، پوسیدگی دندان و یا عفونت‌های خفیف شود.

در کودکانی که دچار زبان شیاردار هستند با افزایش سن عمق شیارها ممکن است افزایش پیدا کند در نتیجه این کودکان باید معاینات دندانپزشکی را به صورت مرتب انجام دهند.