آسیب های دندان

آسیب های دندانی معمولا بر اثر ضربه به وجود می آیند و یا در تصادفات رانندگی یا حوادث ورزشی اتفاق می افتد. رایج ترین جراحات دندان، لب پر شدن دندان و ترک خوردن آنها است اگر شدت ضربه زیاد باشد ممکن است دندان بشکند یا از لثه خارج شود. درمان این آسیب ها به نوع، محل و شدت آنها بستگی دارد. هر زمانی که دندان ها آسیب ببینند هر چقدر آسیب ها خفیف به نظر بیاید لازم است سریعا به دندان پزشک یا اندودنتیست مراجعه شود. تخصص اندودنتیست درمان جراحات دندان است. اندودنتیست  با بکار گیری تکنیک های پیشرفته می تواند بیشتر آسیب های وارد شده به دندان را ترمیم کند. توجه به جراحات دندانی که از اهمیت بیشتری برخوردار است. اگر دندان دچار شکستی های جزئی یا از لثه جدا شده باشد باید یک گاز استریل مرطوب یا تمیز در دهان گذاشته شود و سریعا به مطب مراجعه شود. اندودنتیست یا دندان پزشک وضعیت دندان را ارزیابی می کند و اگر کنده یا جابجا شده باشد دندان را دوباره در حفره خود قرار می دهد و درمان های بعدی را انجام می دهد تا دندان دوباره در جای خود ثابت بماند و عملکرد آن بهبود پیدا کند. مدت زمانی که دندان در خارج از دهان بوده و نحوه نگهداری آن پیش از رسیدن به دندان پزشکی روی موفقیت کار دندانپزشک تاثیر می گذارد.

 

ساختمان دندان

در نگاه اول به دندان ابتدا مینای دندان مشاهده می شود. مینای دندان سخت ترین ماده طبیعی بدن است که به مراتب از استخوان نیز محکم تر و سخت تر است. روی دندان ها حدود دو تا سه میلیمتر مینای دندان قرار گرفته است. اگر آسیب به مینا به لایه بعدی عاج قرار دارد که به اندازه مینا سخت و سفید نیست. بعد از عاج یک حفره ای قرار دارد که حفره عصبی وجود داردیا پالپ دندان که شامل عصب عروق و بافت خونی است که بافت زنده می باشد.

• اگر آسیب به پالپ وارد شود به اصطلاح می گویند دندان به عصب رسیده است. در واقع دندان دیگر زنده نیست.
• اگر آسیب یا پوسیدگی در حد مینا باشد نهایتا تا 3 میلیمتر بدون تزریق بی حسی، پوسیدگی دندان برطرف می شود.
• اگر پوسیدگی بیشتر از این مقدار باشد پوسیدگی به عاج می رسد با بی حسی ترمیم صورت می گیرد
• اگر آسیب به پالپ رسید دندان حتما باید عصب کشی یا اندو با درمان ریشه انجام شود. در این مرحله کل بافت زنده دندان خارج می شود و دندان با استفاده از موارد مصنوعی پر می شود.

آسیب های دندانی چیست؟

آسیب یا ترومای دندانی ممکن است ماهیت فیزیکی، شیمیایی، فرساینده و ناگهانی داشته باشد.

تقسیم بندی آسیب های دندان

آسیب های دندانی به دو گروه عمده تقسیم بندی می شوند :

• آسیب هایی که توسط خود شخص این آسیب ها به صورت خواسته یا خواسته یا برخی هم از روی نداشتن آگاهی در دندان ایجاد می شود .
• آسیب های که در اثر ضربه، اتفاق یا تصادفات به وجود می آید.

آسیب های دندانی توسط خود افراد

• مسواک زدن به صورت سریع و خشن جهت سریع تر تمیز شدن دندان، مسواک باید به صورت آرام روی دندان ها کشیده شود. اگر جرمی روی دندان وجود داشته باشد تحت هیچ شرایطی با مسواک زدن از بین نمی رود فقط با این کار به مینا آسیب وارد می شود
• عدم استفاده صحیح و درست از نخ دندان، نخ دندان باید آرام و از مسیر خود دندان بدون اینکه به لثه صدمه ای وارد شود
• رژیم های غذایی، هر نوع غذایی که مصرف می شود مانند قندها و کربوهیدرات ها این موارد با بزاق ترکیب می شود و به مخرب ترین ماده که اسید می باشد، تبدیل می شود و این اسید بر روی مینای دندان اثر می گذارد و کلسیم موجود در مینا را از بین می برد.
• افرادی که دندان قروچه دارند ، این افراد مدام به دندان های خود آسیب وارد می کنند که این آسیب از دندان به لثه و از لثه به استخوان وارد میشود این مشکل با استفاده از نایت گارد یا محافظ شبانه حل می شود.
• جویدن ناخن یا قرار دادن مداد در بین دندان ها در کودکان ، که خود آسیب بزرگی به دندان ها وارد می کند
• عدم استفاده از نوشابه های گازدار انرژی زا، چای و قهوه
• عدم مسواک بعد از مصرف مرکباتی حاوی اسید
• مصرف مواد چسبنده مانند پاستیل و لواشک

انواع آسیب های دندانی در اثر ضربات

گاهی اوقات در اثر ضربه هایی که به دندان وارد می شود هیچ مشکلی در دندانش ایجاد نمی شود و فرد هیچ دردی ندارد اما پس از گذشت یک ماه یا بیشتر دچار درد شدیدی می شود پس از انجام رادیوگرافی پزشک متوجه می شود انتهای دندان کیست تشکیل شده در این صورت پالپ به طور کامل تخریب شده و باید عصب کشی یا درمان ریشه دندان صورت گیرد. همچنین ممکن است باعث شود تا :

• لق شدن دندان
• خارج شدن دندان از جای خود
• کوفتگی
• شکستگی تاج و ریشه دندان
• جابجایی دندان از جای خود

راهکارهای جلوگیری از آسیب های دندانی

• برای پیشگیری از کنده شدن یا شکستن دندان ها هنگام ورزش از محافظ دندان استفاده شود و در درگیری ها و برخورد های فیزیکی پرهیز شود.
• از خوردن غذاهای سفت مانند نون خشک و بیات، استخوان و شکستن پوسته خارجی خشکبار با دندان خودداری شود.
• از آنجایی که بیشتر آسیب های دندانی در تصادفات اتفاق می افتد هنگام سوار شدن به ماشین از کمربند ایمنی استفاده شود.
• هر چه از زمان کنده و جداشدن دندان که حداکثر 30 دقیقه است تا مراجعه به پزشک طولانی شود شانس موفقیت کاشت دندان کاهش پیدا می کند. هیچ گاه ریشه دندان کنده شده لمس نشود تا آسیب نبیند.
• شکستن دندان باعث می شود پایانه های عصبی بدون محافظ رها شوند و برای پیشگیری ازعفونت به اقدامات درمانی نیاز است.