حساسیت به کامپوزیت دندان + پیشگیری
حساسیت به کامپوزیت دندان مشکلی است که اغلب مراجعه کنندگان ترجیح میدهند با آن مواجه نشوند. متاسفانه برخلاف انتظار دندانپزشکان و بیماران این اتفاق بسیار رخ می دهد. در ادامه به بررسی چند مورد از دلایل حساسیت نسبت به مواد کامپوزیت و نحوهی درمان و پیشگیری آن میپردازیم.
بر اساس تحقیقات بالینی میزان حساسیت به کامپوزیت در مواردی که ترمیمهای پیچیده انجام میشود مانند درمانهایی که احتیاج به اچ کردن مینا و عاج وجود دارد و یا در شرایطی که از مونومرهای چسب اسیدی استفاده میشود بیشتر اتفاق میافتد.
براساس نتایج یک تحقیق که نتایج آن در سال 2018 انتشار یافت، محققان بیان میکندد که ضخامت عاج باقی مانده، قطر توبول عاج و وضعیت کلی پالپ دندان جزء عواملی هستند که در تشدید حساسیت پس از کامپوزیت کردن دندانها تاثیر دارند.
عوامل موثر در بروز حساسیت به کامپوزیت دندان
عواملی که منجر به حساسیت پس از کامپوزیت میشود را میتوان به 5 دسته تقسیم نمود:
- آماده سازی دندان که در برخی مواقع موجب آسیب به بافت دندان میشود.
- نوع چسبی که برای چسباندن کامپوزیت استفاده میشود.
- عدم استفاده از مواد ضد حساسیت زا در سطح عاج
- پلیمیرازسیون ناقص مواد
- استفاده از تکنیکهای نامناسب در هنگام قرار دادن مواد کامپوزیت روی دندان
دلایل ایجاد حساسیت به کامپوزیت دندان
براساس نتایج مطالعهای که در مجله بین المللی تحقیقات پزشکی (IRJD) به چاپ رسیده است حساسیت به کامپوزیت دندان بنا به دلایل زیر ممکن است ایجاد شود:
- تکنیکهایی که دندان پزشک در هنگام کامپوزیت به کار میبرد.
- سلامت کلی پالپ و مینای دندان
- نوع مواد ترمیم کنندهی به کار رفته
در مورد سلامت دندان نمیتوان هیچ اقدامی را انجام داد اما دندانپزشکان میتوانند با اصلاح تکنیکهایی که در هنگام ترمیم دندان به کار میبرند از حساسیت پس از کامپوزیت پیشگیری نمایند.
بنا بر تحقیقات انجام شده با پیشرفتهایی که در دندان پزشکی حاصل شده است و موادی که در حال حاضر جهت ترمیم دندان به کار میرود، در اکثر موارد حساسیت نسبت به کامپوزیت نه به دلیل مواد استفاده شده بلکه به دلیل خطای دندانپزشک و مواردی است که دندان پزشک آنها را در حین ترمیم نادیده میگیرد.
بنابراین توصیه می شود که برای انجام این روش حتما به بهترین دندانپزشک زیبایی مراجعه نمایید.
راهکارهای پیشگیری از حساسیت به کامپوزیت دندان
✅ اچ کردن بیش از حد یکی از دلایل اصلی حساسیت پس از کامپوزیت میباشد. زمانی که مادهی اچینگ برای مدت طولانی روی دندان قرار میگیرد عامل باندینگ نمیتواند به عمق دندان نفوذ نماید.
راهکاری که در این موارد توصیه میشود این است که بهتر است با توجه به بافت دندان زمان مناسب برای اچ کردن انتخاب شود، به عنوان مثال برای عاج بیش از 5 تا 8 ثانیه نباید زمان برای اچ کردن گذاشته شود.
✅دومین دلیل اصلی در ایجاد حساسیت به کامپوزیت، عدم حذف حلال ها در مرحلهی خشک کردن میباشد، جهت برطرف کردن این مشکل باید اطمینان کامل از تبخیر حلالها حاصل شود.
✅ دلیل دیگر حساسیت پس از کامپوزیت به دلیل مشکلاتی است که در هنگام کیور کردن اتفاق میافتد مانند عدم اطلاع از زمان مناسب برای کیور کردن، عدم رعایت فاصلهی مناسب نور کیورینک، عدم کیور تا عمقی که آماده شده است و موارد مشابه
راهکاری که از سوی دندانپزشکان با تجربه ارائه میشود این است که به تمام جزئيات هنگام ترمیم با کامپوزیت دقت شود و مواردی مانند نگهداری منظم نور کیورینگ، فاصلهی مناسب و سایر موارد طبق دستورالعملها موجود رعایت شود.
✅ عامل بعدی ایجاد حساسیت پس از کامپوزیت، خشک کردن بیش از حد میباشد، اگر دندان در مرحلهی اچ و شستشو بیش از حد خشک شود عامل باندینگ نمیتواند به درستی عمل نماید.
جهت جلوگیری از این مشکل باید دستورالعمل روی هر ماده به درستی مطالعه و اجرا شود، در برخی از تکنیکها باندینگ مرطوب توصیه شده است بنابراین باید به این نکات به دقت توجه نمائید.
✅ آخرین مودری که میتوان به عنوان دلیل حساسیت پس از کامپوزیت عنوان کرد عدم ایزوله سازی مناسب میباشد. محیط کامپوزیت تا جایی که امکان دارد، باید عاری از بزاق، خون و مایعات دیگر باشد. جهت حل این مشکل میتوان از سد لاستیکی و یا دستگاههای ایزوله استفاده نمود.
سایر مواردی که ممکن است به صورت حساسیت دندان پس از کامپوزیت رخ بدهد مواردی مانند پوسیدگیهای ثانویه، ترک دندان که به دلیل دندان قروچه ایجاد میشود و یا تحلیل لثه پس از کامپوزیت میباشد.
به طور کلی جلوگیری از حساسیت پس از کامپوزیت تا حدود بسیاری به مواد و تکنیکهایی بستگی دارد که دندانپزشک شما به کار میبرد بنابراین جهت جلوگیری از هرگونه حساسیت به کامپوزیت لازم است به یک دندانپزشک با تخصص و مهارت کامل که تجربیات موفقیت آمیزی در کامپوزیت کردن دندان داشته است مراجعه نمائيد.
سوالات متداول حساسیت به کامپوزیت دندان
براساس مطالعات انجام شده حساسیت نسبت به ترمیم با کامپوزیت در 50 درصد موارد ممکن است به ویژه در دندانهای عقبی و برخی ترمیمهای پیچیده رخ دهد.
به طور معمول در مدت زمانی بین یک الی دو هفته حساسیت به کامپوزیت طبیعی می باشد ولی اگر بیشتر از این مدت این حساسیت طول بکشد باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کرد.
مصرف داروهای مسکن کمکی به کاهش و رفع حساسیت نخواهند کرد اما اگر به دلیل حساسیت دچار درد و ناراحتی شده اید، می توانید برای کاهش درد از داروهای مسکن استفاده نمایید.
به طور معمول توصیه می شود در این دوران غذاهای نرم مانند پوره سیب زمینی، سوپ، موز، برنج سفید، تخم مرغ و … مصرف کرده و از مصرف غذاهایی بسیار داغ یا بسیار سردريال غذاهای تند و مواد خوراکی چسبناک نیز پرهیز شود.
سخن پایانی
برای بسیاری از افراد این دغدغه که ایا بعد از انجام این روش دچار حساسیت به کامپوزیت دندان می شوند یا خیر وجود دارد که در این مقاله به طور کامل عوامل موثر و دلایل بروز این اتفاق را بررسی کرده ایم و به این نتیجه رسیدیم که در صورتی که به دندانپزشکی با تجربه و با مهارت مراجعه نمایید احتمال بروز آن بسیار کم و نزدیک به صفر خواهد بود. همچنین روش های پیشگیری از بروز این عارضه را نیز در این مقاله ذکر کرده ایم.